[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Harran, a następnie, w 605 r. p.n.e., zadały
decydującą klęskę siłom egipskim pod Karkemisz. Dzięki temu zwycięstwu
Babilonia zdobyta nie tylko panowanie nad
właściwą Asyrią, lecz odziedziczyła także jej imperium. ponieważ Medowie
ograniczyli swe roszczenia do regionów
położonych dalej na wschodzie i północy.
Podczas ostatnich lat panowania Nabopolasara kampaniami wojennymi
kierował jego syn, Nabuchodonozor II
(604-562 p.n.e.). On to właśnie był zwycięzcą spod Karkemisz ( 605 r.
p.n.e.), gdzie doszła go wiadomość o śmierci ojca.
Pospieszył wówczas do Babilonu i koronował się tam, rozpoczynając jeden z
najznakomitszych okresów w babilońskich
dziejach. Nabuchodonozor w dalszym ciągu prowadził energiczne działania
wojenne, do czego zdawał się już przywyknąć,
kierując swą uwagę na Zachód, który skutecznie poddał swej władzy.
Królestwo judzkie, licząc na pomoc Egiptu, stawiło
opór Babilończykom; w odpowiedzi Nabuchodonozor II dwukrotnie zdobył
Jerozolimę. Czyniąc to po raz drugi w 587 r.
p.n.e. usunął ostatecznie panującą w Judzie dynastię i nakazał masowe
przesiedlenie mieszkańców królestwa do Babilonii,
co określane jest w żydowskiej tradycji jako "niewola babilońska". Po
zburzeniu Jerozolimy Nabuchodonozor posunął się
jeszcze dalej, najeżdżając na Egipt w 568 r. p.n.e. Nie posiadamy
szczegółowych relacji na temat tej wyprawy, lecz wydaje
się, że zakończyła się ona co najwyżej efemerycznym sukcesem, bowiem
żaden z pózniejszych królów chaldejskich nie
rościł sobie pretensji do zwierzchnictwa nad Egiptem.
Po śmierci Nabuchodonozora nastąpił krótki okres panowania mało znanych
monarchów, a następnie tron objął
ostatni przedstawiciel dynastii nowobabilońskiej, Nabonid (555-539
p.n.e.). Jest on wielce intrygującą postacią nie tylko
dlatego, że los wyznaczył mu do ode grania tragiczną rolę w dramacie
upadku Babilonu, lecz również ze względu na
osobliwy sposób postępowania w ciągu całego życia. Pochodził z rodziny
ściśle związanej z miastem Harran, a jego matka,
która dożyła sędziwego wieku 95 lat, szczyciła się tym, że była wierną
poddaną ostatnich królów asyryjskich. Nie wiadomo,
w jaki sposób Nabonid został królem Babilonu. Zarówno matka jak i syn
byli gorliwymi czcicielami boga księżyca Sina,
opiekuńczego bóstwa Harranu, lecz gdy Nabonid próbował lansować jego kult
w Babilonie, rozwścieczył tym miejscowych
kapłanów, zwłaszcza ze świątyni boga Marduka. Spór religijny podzielił
społeczeństwo na frakcje, co znalazło odbicie w
literaturze propagandowej, której niewielka część zachowała się do
naszych czasów.
Najbardziej osobliwym podczas rządów Nabonida był wszakże fakt, że 10
spośród 17 lat swego panowania
spędził on w oazie Tema na Pustyni Arabskiej, bardzo daleko od Babilonu.
W stolicy pozostawił swego syna Baltazara, by
ten rządził w jego imieniu. To niespotykane postępowanie pobudzało w
jednakowy sposób wyobraznię starożytnych i
współczesnych, przynosząc najrozmaitsze domysły na temat przyczyn
postępowania króla. Wiadomo, co nie jest bez
znaczenia, że bóg księżyca był czczony przez praislamskich Arabów. A
zatem choć powody polityczne, ekonomiczne i
osobiste mogły mieć wpływ na decyzję Nabonida kult boga księżyca wydaje
się w tym wypadku czynnikiem
decydującym. Gdy najazd Cyrusa Wielkiego z Persji zagroził Babilonii,
Nabonid, wówczas już przebywający w kraju, z
poświęceniem bronił swego królestwa. Ostatecznie jednak Babilon został
zdobyty w 539 r. p.n.e.
Rozkwit kultury babilońskiej przypada na wiek VII p.n.e. , gdy panowała
pax Asyriaca, i ponownie na wiek VI
p.n.e., a więc na rządy dynastii chaldejskiej. Popularność zdobywał
wówczas bóg Nabu, syn Marduka oraz patron
piśmiennictwa i nauki. Społeczeństwo było wielce zainteresowane
praktykami astrologicznymi nocne czuwania astrologów,
jak kraj długi i szeroki, zaowocowały wielkim zbiorem pism, zawierających
szczegółowe opisy obserwacji ruchów ciał
niebieskich, zbiorem odnalezionym w czasach nam współczesnych. Dzieła
literackie były kopiowane i studiowane; od
czasu do czasu pojawiały się też nowe utwory. W dziedzinie sztuki i
[ Pobierz całość w formacie PDF ]